स्याङ्जा /

         जनताको ठूलो त्याग र बलिदानबाट प्राप्त भएको गणतन्त्र यतिबेला सत्ता र सुविधाको चरम दुरुपयोग गर्नेहरूको व्यक्तिगत जागीर बनेको छ। नागरिकको करबाट सञ्चालित राज्यका साधनस्रोतमाथि 'गणतन्त्रका छोटे राजाहरू' ले मनपरी हैकम चलाइरहेका छन्। सरकारी सवारी साधनको दुरुपयोगदेखि लिएर विकास निर्माण र प्राकृतिक सम्पदाको दोहनसम्मको बेथिति देख्दा आम नागरिकमा आक्रोश चुलिएको छ।
 सरकारी साधन: 'ड्युटी' भन्दा 'मस्ती' मा समर्पित
राज्यको ढुकुटीबाट खरिद गरिएका सरकारी नम्बर प्लेटका सवारी साधनहरू यतिबेला सार्वजनिक सेवामा भन्दा बढी व्यक्तिगत र पारिवारिक स्वार्थ मा प्रयोग भइरहेका छन्।
 जनप्रतिनिधि र उच्चपदस्थ कर्मचारीहरूले यी गाडीहरूलाई आफन्त छोड्न/लिन तथा कुल पूजा वा बिहे भोज जस्ता निजी समारोहहरूमा शानका साथ दुरुपयोग गरिरहेका छन्।
 सार्वजनिक बिदा होस् या कार्यालय समयबाहिर, यी गाडीहरूले सडकमा अख्तियार दुरुपयोग को प्रत्यक्ष प्रमाण दिइरहेका हुन्छन्। जनताको करको दुरुपयोग गर्दै सुविधा भोग्ने यो प्रवृत्तिले गणतन्त्रका सेवकहरूले आफैँलाई 'नयाँ शासक' ठान्न थालेको पुष्टि गर्छ।
 विकासमा विभेद: 
विकास निर्माणका योजनाहरूमा समेत निष्पक्षता र जनहित विपरीत बनेको छ। व्यक्तिगत पहुँच र कृपावाद ले गर्दा राज्यको विकास बजेट आसेपासे पोस्न प्रयोग भइरहेको छ।
  आम जनतालाई अत्यावश्यक सडक र पूर्वाधारको अभाव हुँदाहुँदै पनि, नेताका नजिकका मानिसहरूको घरसम्मै कंक्रिट ढलान वा कालोपत्रे गरिएको देखिन्छ।
  यसले विकासको प्राथमिकतामा जनता होइन, दलीय पहुँच र व्यक्तिगत स्वार्थ मात्र हावी भएको स्पष्ट पार्छ। यो विभेदकारी नीतिले गणतन्त्रको मूल मर्म अर्थात् समानता लाई नै चुनौती दिएको छ।
सरकारी स्रोतको दुरुपयोग सवारी साधनमा मात्र सीमित छैन। कतिपय जनप्रतिनिधिहरू ठेकेदार पक्षसँगको मिलेमतो मा राज्यका प्राकृतिक सम्पदाको निर्मम दोहनमा सक्रिय रहेका छन्।
 डाँडाकाँडाका खानीहरूको अवैध सञ्चालन, खोलानाला र नदीजन्य सम्पदाको अनियन्त्रित उत्खनन लाई जनप्रतिनिधिहरूले नै संरक्षण दिएको आरोप लाग्ने गरेको छ।
 जनताको सेवक बनेर आएकाहरूले आफ्नो पदलाई व्यक्तिगत कमाइको धन्दा बनाउँदा प्राकृतिक वातावरणमाथि अपूरणीय क्षति पुगेको छ।
राजतन्त्रको अन्त्यपछि पनि सार्वजनिक सम्पत्ति निजी स्वार्थमा प्रयोग गर्ने यो प्रवृत्तिले गणतन्त्रको मर्ममाथि कुठाराघात गरेको छ। यदि यही हो व्यवस्थाको स्वरूप भने, आम नागरिकले सुशासन र समानताको प्रत्याभूति कहिले पाउने? यी 'छोटे राजाहरू' को  मनोमानीलाई अब नागरिकले सशक्त निगरानीबाट रोक्नैपर्ने बेला आएको छ।